Heb je 1 minuut?

Als ik ergens ben, vind ik het heerlijk om te observeren. Op die manier leer ik het liefst.

Niet alleen maar observeren door stil in de hoek te kijken naar anderen. Maar ook door me te mengen in het gezelschap en te observeren hoe mensen reageren op mij. Op anderen. Op elkaar. Menselijke interactie zit vol waardevolle lessen. Als je de tijd maar neemt om het te zien.

Voor Yako Africa mochten Claire en ik twee weken reizen door Oeganda. Een prachtig land dat met recht “De parel van Afrika” wordt genoemd. Elke keer als ik de kans kreeg, hield ik de mensen thuis op de hoogte van al het moois dat wij meemaakten. Honderden olifanten. Oog in oog staan met gorilla’s en chimpansees. Leeuwen. Luipaarden. Een ontmoeting met een grote cobra en natuurlijk de prachtige natuur in Oeganda. Elk moment dat er wifi was ging er een nieuwe fotobom richting ons koude kikkerlandje. Foto’s van dieren. Foto’s van de natuur. Unieke plaatjes die goed op beeld vast te leggen zijn. Plaatjes waarmee je mensen – ook al hebben ze weinig tijd – makkelijk kunt bereiken.

Wat ik eigenlijk het liefst wilde delen met het thuisfront, waren de mensen, de ervaringen die ik had met Oegandezen zelf. Maar dat was niet in een foto te vangen. Want om dat te bevatten, heb je tijd nodig. En juist over tijd ben ik anders gaan nadenken. Want waar wij vaak vechten tegen de klok, nemen Oegandezen de tijd. Tijd voor interactie. Tijd voor dialoog. Als we ergens aankwamen werd ons eerst gevraagd hoe het met ons ging. En dan niet de Nederlandse variant waarbij je de vraag wel stelt, maar niet per se luistert naar het antwoord. Nee, er was tijd om echt te luisteren naar het antwoord én er was tijd voor een reactie. Als je gaat ontbijten willen ze eerst weten hoe je nacht was. Als je gaat lunchen zijn ze oprecht geïnteresseerd in je ochtend. Kom je in de avond wat drinken dan…. Goed. Je snapt het punt.

In een lodge ben je natuurlijk niet alleen met Oegandezen. Het wemelt er logischerwijs van de toeristen. Toeristen, die zelfs op vakantie, geen tijd lijken te hebben. Die naar de bar lopen en vanuit het niets ‘one beer, one glass’ roepen om vervolgens weer richting het zwembad te lopen waar ze wel tijd lijken te hebben. Toeristen die zonder groet of aankondigen melden dat er geen handdoeken bij het zwembad liggen. En zo zijn er talloze, soms beschamende, voorbeelden van toeristen die denken dat ze geen tijd hebben en daardoor, hopelijk onbedoeld, erg onbeschoft overkomen.

Als hobbymatig observant vond ik dit een interessant schouwspel. Dus ik dacht: tijd voor een klein experiment. Ik had gezien en gehoord wat Oegandezen belangrijk vinden in communicatie. En… ik had tijd. Dus elke keer dat ik in contact kwam met een Oegandees gaf ik ze ook een stukje van mijn tijd. Ik vroeg hoe het met ze ging of hoe hun dag tot nu toe was. Soms was ik ze zelfs voor. Als een gazania bij zonlicht gingen de mensen open en was er sprake van echt contact. Van mens tot mens. Een tijdsinvestering van soms maar één minuut zorgde ervoor dat ik de rest van mijn verblijf echt gezien werd. Ze zochten ons op om een gesprek te voeren. Ze kwamen bij ons zitten bij het kampvuur om de meest prachtige verhalen te vertellen over opgroeien tussen wilde dieren. We hadden het over het leven en de kansen die er wel of in mindere mate zijn. Ze stonden klaar om ons uit te zwaaien als we weer gingen. En die andere toeristen? Die kregen heel beleefd een minuutje van hun tijd en een biertje of een paar handdoeken.

Dus neem er eens wat meer van en probeer het ook te geven. Word je daar dan rijker van?

De tijd zal het je leren!